Profetie over het christendom

Openbaring 2-3 bevat profetieën over het verloop van het christendom vanaf de eerste eeuw.

Home
Hoofdstuk \ Schema Schema van het boek Openbaring
1 Inleiding Inleiding op het boek Openbaring
2:1-7 Efeze Begintijd
2:8-11 Smyrna Romeinse vervolgingen
2:12-17 Pergamus Begin Rooms Katholieke Kerk
2:18-29 Thyatira Bloei Rooms Katholieke Kerk
3:1-6 Sardis Reformatie
3:7-13 Filadelfia Bijbelgetrouw
3:14-22 Laodicea Onverschillig en afvallig

_________________________________________________________________
^ Top

De brief aan Sardis
Openbaring 3:1-6

Vanaf 1517

1 ¶ En schrijf aan de engel van de gemeente in Sardis: Dit zegt Hij die de zeven Geesten van God en de zeven sterren heeft: Ik weet uw werken, dat u de naam hebt dat u leeft, en u bent dood. 2 Word waakzaam en versterk het overige dat dreigde te sterven; want Ik heb uw werken niet volkomen bevonden voor mijn God. 3 Bedenk dan hoe u het ontvangen en gehoord hebt en bekeer u. Als u dan niet waakt, zal Ik komen als een dief, en u zult geenszins weten op wat voor uur Ik tot u zal komen. 4 Maar u hebt enkele namen in Sardis die hun kleren niet bevlekt hebben, en zij zullen met Mij wandelen in witte kleren, omdat zij het waard zijn. 5 Wie overwint, die zal bekleed worden met witte kleren en Ik zal zijn naam geenszins uitwissen uit het boek van het leven, en Ik zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen. 6 Wie een oor heeft, laat hij horen wat de Geest tot de gemeenten zegt.


1a ¶ En schrijf aan de engel van de gemeente in Sardis: Dit zegt Hij die de zeven Geesten van God en de zeven sterren heeft:

Zoals al eerder besproken is, staan de 7 Geesten van God symbool voor de Heilige Geest. Deze brief begint met een oproep aan Sardis om zich te laten leiden door de Geest van Jezus. Het goede van Sardis is, is dat de Bijbel, Gods Woord, weer beschikbaar is gekomen voor alle christenen. De Bijbel mag worden gelezen door iedereen en wordt in steeds meer talen vertaald. Maar als Gods Geest niet wordt gebruikt bij het lezen van Gods Woord, dan kunnen er nare dingen gebeuren. Zeker als er nieuwe staatsgodsdiensten worden georganiseerd, waarbij andersdenkenden door de overheid worden vervolgd en soms zelfs worden geëxecuteerd, net zoals in Thyatira.
De 7 sterren staan voor de 7 engelen (Openbaring 1:18). Op het eind van de brief aan Sardis spreekt de Heer weer over engelen, voor de overwinnaar geldt: Ik zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen. Een ernstige waarschuwing, want dat belijden bepaalt of de Heer iemand kent of niet (Lukas 12:8,9). Gezien het verband gaat het daar iemands behoudenis!


Luther & ZwingliCalvijn
De bekendste reformatoren
1b Ik weet uw werken, dat u de naam hebt dat u leeft

De Reformatie heeft veel goeds gebracht. Op het eerste gezicht ziet het er geweldig uit. Er verdwenen een aantal on-Bijbelse zaken, die in de RK Kerk voorkomen, zoals aflaten, beelden(verering), aanroepen van Maria en andere “heiligen”, het celibaat en het pausdom. Sola Scriptura (alleen de Bijbel) leek de norm te worden. Gods Woord werd vertaald in de landstalen en iedereen mocht de Bijbel lezen. Dat heeft grote gevolgen voor het christendom bewerkt.


Geloofsdopers worden verdronken Luthers antisemitisme Vrijzinnig protestantisme
1c en u bent dood.

Een dood geloof is een geloof zonder werken (Jakobus 2). Als het kerklidmaatschap louter is gebaseerd op een mondelinge belijdenis van bepaalde kerkgeschriften, zonder dat iemands hart echt bekeerd is, dan ontstaat het gevaar van naamchristenen, die het in werkelijkheid niet zijn. Zeker bij staatskerken is dit gevaar groot.
Maar in de reformatorische kerken bleken ook andere gevaren te zijn geslopen. Met harde hand werd de kinderdoop opgelegd en werden geloofsdopers vervolgd (door de Lutherse Kerk, die van Zwingli en de Anglicaanse Kerk) en soms zelfs geëxecuteerd (Zwingli, Anglicaanse Kerk). Vanaf de 18e eeuw kwam er veel meer vrijheid. In de Calvinistische Republiek der Nederlanden was godsdienstvrijheid vanaf 1579 wel gegarandeerd, waardoor nogal wat joden naar Nederland emigreerden.
De Anglicaanse Kerk was overigens in het begin alleen een afsplitsing van de RK Kerk om echtscheiding en hertrouwen voor de Engelse koning mogelijk te maken. Uiteindelijk kwam daar toch een gedeeltelijke hervorming en werd de Bijbel vertaald in het Engels (de KJV). De vervolging van de Baptisten duurde er tot ver in de 17e eeuw.
Maarten Luther stond aanvankelijk positief tegenover Joden. Hij verwachtte dat zij zich na de reformatie wel zouden bekeren. Maar toen die bekering uitbleef, veranderde Luthers houding dramatisch. Enkele jaren voor zijn dood schreef hij het zeer antisemitische boek Von den Juden und ihre Lügen, waarin hij zeer antisemitische maatregelen voorstelde. Hitler (RK geboren en vanaf 12 jaar atheïst) heeft hier later dankbaar van gebruik gemaakt.
In de 16e eeuw begonnen Portugal en Spanje en massaal slaven te verschepen van Afrika naar Zuid-Amerika. Engeland en Nederland volgden in de 17e eeuw. De reformator Calvijn had geen kritiek op het instituut slavernij. Het verschepen van zeer veel slaven van Afrika naar Amerika onder mensonterende omstandigheden was een flagrante schending van de wet van Christus. In de 19e eeuw kwam in de zgn. christelijke landen mede onder invloed van de First Great Awakening en het Réveil een einde aan de slavenhandel en de slavernij. Overigens bleef in andere delen van de wereld de slavernij soms nog lang bestaan. Ook nu bestaat er nog slavernij.
De heksenvervolging, die al een eeuw gaande was in Rooms Katholiek Europa, ging ook nog een paar eeuwen door in sommige Reformatorische gebieden; er was nog geen zicht dat de bedeling van de wet van Mozes voorbij was (Galaten 4:24-26) en dat we nu leven in de bedeling van de wet van Christus (1 Korinte 9:21, Galaten 6:2).
Het vrijzinnig protestantisme. Van Sola scriptura is in diverse kerken afstand genomen, de lichamelijke opstanding van Christus wordt betwijfeld of ontkend, evenzo zijn goddelijkheid en zijn maagdelijke geboorte. De vrijzinnigheid begon in de tweede helft van de 19e eeuw op te komen. Een bekende Nederlandse vrijzinnige theoloog is Harry Kuitert. Ds. Klaas Hendrikse mocht nadat hij meedeelde dat hij atheïst was, predikant blijven in de PKN in Zierikzee. Ook elders zijn er atheïstische predikanten, zoals de Canadese Gretta Vosper.


Puritanisme Piëtisme 1st Great Awakening Réveil
2a Word waakzaam en versterk het overige dat dreigde te sterven;

Gelukkig waren er ook goede zaken in de Reformatie. Er zijn verscheidene opwekkingen geweest, waardoor het geestelijk leven in Protestante kerken werd versterkt:
In de 16e eeuw ontstond in Engeland het puritanisme: het verlangen naar persoonlijke godsvrucht, naar een zuiver christendom in werk en leer. De Puriteinen wilden een versobering van de Anglicaanse Kerk in liturgie en hiërarchie. Sommigen van hen gingen later over naar de Baptisten, zoals John Bunyan. Bij de Puriteinen leefde de verwachting van de bekering van veel Joden in de eindtijd.
Nadat in het begin van de 17e eeuw enkele Engelsen in Nederland in contact waren gekomen met Mennonieten (geloofsdopers) keerden zij kort daarna weer terug naar Engeland, overtuigd van de doop op bekering. In Engeland werden de geloofsdopers Baptisten genoemd. Inmiddels zijn op veel plaatsen in de wereld Baptistenkerken, maar vooral in het Engelstalig gebied. Er zijn unies van Baptistengemeenten, maar ook onafhankelijke Baptistengemeenten.
Onder de Lutheranen en de Calvinisten ontstond tegen het einde van de 17e eeuw het Piëtisme: een beweging, waarbij meer de nadruk werd gelegd op persoonlijke bekering, afwenden van zonden en het navolgen van Christus in woorden en werken. In Nederland staat deze beweging bekend als de Nadere Reformatie.
In de 18e eeuw ontstond de Evangelische Broedergemeente (ook wel de Hernhutters genoemd), die ging evangeliseren in diverse delen van de wereld, waaronder onder zwarte slaven in Suriname en in Amerikaanse koloniën. In de 18e eeuw kwam ook een nieuwe opwekkingsbeweging in de Anglicaanse Kerk, het methodisme. Er kwam nadruk op levensheiliging, een sober leven, armenzorg en verkondiging van het evangelie, er kwam later kritiek op de slavernij. Hier zijn de Methodisten uit voortgekomen. In Amerika resulteerde de opwekking in de First Great Awakening, een opwekking onder leden van veel verschillende kerken. Naast een geestelijke opwekking onder verschillende kerken en evangelisatie, kwam er ook in Amerika kritiek op de slavenhandel vanuit Afrika en soms zelfs op de hele slavernij.
In het begin van de 19e eeuw ontstond vanuit Zwitserland het Réveil (1815-1865), een Protestantse opwekkingsbeweging, die zich verspreidde naar Duitsland, Frankrijk, Nederland en Groot Brittannië. Persoonlijke bekering, vroomheid en praktisch christendom stonden centraal. Dit kwam tot uiting in meer christelijk maatschappelijk werk. Onder invloed van het Réveil gingen een aantal christenen over tot de Vergadering van Gelovigen (Plymouth Brethren). In de 19e eeuw werd de slavernij afgeschaft in de zgn. “christelijke” landen.


BeeldenstormVervolging en heksenjacht
2b want Ik heb uw werken niet volkomen bevonden voor mijn God.

Staatskerken met een verplichte kinderdoop bewerkte naamchristendom i.p.v. echte bekeringen. De nadruk op bekering was veel meer aanwezig onder de geloofsdopers. Hoewel de meeste van hen vreedzaam waren, waren er onder hen ook excessen, zoals Jan van Leiden, die in Munster optrad als koning en valse profeet. Dat heeft de naam van de geloofsdopers geen goed gedaan.
De reformatie was niet volkomen; ten opzichte van de RK Kerk zijn in de Protestante kerken slechts een aantal zaken veranderd:
Wat verdween:
beelden(verering), aanroepen van Maria en andere doden, aflaten, celibaat, pausdom.
Wat veelal bleef:
transsubstantiatie (alleen bij Lutherse en Anglicaanse kerk), verplichte kinderdoop (medeoorzaak naamchristendom), staatskerken, onderscheid tussen geestelijken en leken, postmillenialisme (geen zicht op het komende 1000-jarig vrederijk), geen zicht dat we nu in een andere bedeling leven dan de bedeling van de wet van Mozes (Galaten 4:24-26, Johannes 1:17, 1 Korinthe 9:21), geen zicht op het herstel van Israël (want de kerk is het geestelijk Israël), in de 16e een 17e eeuw: vervolging van christenen (vooral geloofsdopers) en vermeende heksen tot soms zelfs inquisitie toe.
Wat veranderde:
In plaats van een Latijnse vertaling (de Vulgata) voor geestelijken kwamen er voor iedereen beschikbare Bijbelvertalingen. Aanvankelijk was alleen De Bijbel de norm (Sola Scriptura). Behoudenis door geloof i.p.v. door aflaten. Concilies werden synodes, priesters werden dominees.


3a Bedenk dan hoe u het ontvangen en gehoord hebt en bekeer u.

In het begin ging het goed met de reformatie. Het verkrijgen van een plek in de hemel door het kopen van aflaten of door louter goede werken werd afgewezen, evenals andere veel on-Bijbelse zaken van de RK Kerk, zoals het vereren van Maria en andere overleden "heiligen". Luther en Zwingli gingen terug naar de Bijbel, vertaalden Gods Woord en stonden zelfs even niet afwijzend tegenover de geloofsdoop. Maar de Sola Scirptura was van korte duur. De impliciete scheiding van kerk en staat verdween spoedig. In plaats van een Rooms Katholieke staatskerk kwamen er Protestante staatskerken, met hernieuwde christenvervolging van geloofsdopers e.a. tot gevolg.


3b Als u dan niet waakt, zal Ik komen als een dief, en u zult geenszins weten op wat voor uur Ik tot u zal komen.

De slapers (die niet echt bekeerd zijn, maar alleen christen in naam zijn) houden amper rekening met de wederkomst van Christus en nog minder met de opname van de gemeente. Die zou voor hen onverwacht kunnen komen, terwijl ze nog niet bekeerd zijn, met dramatische gevolgen.


Menno Simons John Bunyan Nikolaus von Zinzendorf John Wesley
4 Maar u hebt enkele namen in Sardis die hun kleren niet bevlekt hebben, en zij zullen met Mij wandelen in witte kleren, omdat zij het waard zijn.

Namen duidt op personen, maar ook op de vele denominaties, die tijdens de Reformatie zijn ontstaan. God ziet het hart aan en weet wie werkelijk bekeerd zijn. Maar over het algemeen waren die meer te vinden bij:
- de geloofsdopers, zoals de Hutterieten, de Mennonieten en de Baptisten
- de Hugenoten, die ook zware vervolgingen hebben ondergaan, waarna velen vluchtten naar de Nederlanden
- de Puriteinen, de Methodisten, de Hernhutters
- zij, die tot geloof kwamen t.g.v. diverse opwekkingsbewegingen.
Helaas hebben sommigen van deze denominaties in de loop der eeuwen last gekregen van opkomende vrijzinnigheid.


5 Wie overwint, die zal bekleed worden met witte kleren en Ik zal zijn naam geenszins uitwissen uit het boek van het leven, en Ik zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen.

De overwinnaars worden bekleed met witte kleding. In Openbaring 19 komt zo'n uitdrukking ook voor en duidt het op de kleding van de vrouw van het Lam, de rechtvaardige daden van de heiligen; de goede werken, die Hij in hen bewerkt heeft (Titus 2:14). Ik zal zijn naam belijden voor mijn Vader en voor zijn engelen is een uitspraak, die sterk lijkt op wat de Heer Jezus al eerder gezegt heeft: Ieder die Mij belijdt voor de mensen, die zal ook de Zoon des mensen belijden voor de engelen van God, maar wie Mij verloochent voor de mensen, zal verloochend worden voor de engelen van God. (Lukas 12:8,9). De overwinnaars worden er op gewezen dat zij in het boek des levens staan en behouden zijn als Jezus terugkomt.


6 Wie een oor heeft, laat hij horen wat de Geest tot de gemeenten zegt.

De herhaalde oproep om gehoor te geven aan wat er gezegd wordt.


Klik op Filadelfia voor de volgende gemeente of ga verder met de chronologie van de periode Sardis.

Chronologie van de periode Sardis.
1517 Maarten Luther publiceert 95 stellingen tegen de Rooms Katholieke aflaatverkoop op de deur van de slotkerk te Wittenberg
1519 De Zwitser Huldrych Zwingli verzet zich in Zürich tegen de aflaten.
1521 Luther wordt geëxcommuniceerd. De pauselijke ban wordt niet gevolgd door een rijksban, want Luther heeft bescherming van Frederik de Wijze, keurvorst van Saksen.
Luther vertaalt het Nieuwe Testament in het Duits.
Zwingli start in Zürich start een Bijbelstudiegroep met o.a. Conrad Grebel en Felix Manz. Zij raken er van overtuigd dat de geloofsdoop Bijbels is en niet de kinderdoop.
1522 Zwingli start de kerkhervorming in Zürich en voert daar de staatskerk in.
1523 Zwingli keert terug naar de kinderdoop onder druk van de gemeenteraad van Zürich, want het doopregister is het bevolkingsregister.
1524 Grebel en Manz wijzen openlijk de kinderdoop af.
1525 De gemeenteraad te Zürich beveelt voor iedereen de kinderdoop. Grebel, Manz e.a. worden in de gevangenis gegooid. Veel Zwitserse geloofsdopers vluchten naar Duitsland. In de ogen van kinderdopers zijn zij Anabaptisten (= wederdopers).
1527 Felix Manz, Jacob Falk en Henry Reiman worden verdronken.
1528 Balthasar Hubmaier wordt geëxecuteerd op de brandstapel in Wenen.
Jacob Hutter sticht in Moravië (Oost-Tsjechië), een gemeente van geloofsdopers: de Hutterieten. Door vervolgingen zullen ze naar het oosten verhuizen. Momenteel leven ze voornamelijk in Canada en de VS.
1529 1e Beleg van Wenen door het Ottomaanse Rijk.
Zwingli vertaalt de Bijbel in het Zwitserduits.
In Zwitserland worden 350 geloofsdopers verbrand.
1530 De Lutherse Augsburgse Confessie (belijdenis) wordt aangeboden aan keizer Karel V op de Rijksdag van Augsburg. “Veroordeeld worden de wederdopers die de kinderdoop afkeuren, en verzekeren dat de kinderen zonder doop zalig worden”. Geloof in transsubstantiatie blijft.
1531 Zwingli sneuvelt in een veldslag van de RK kantons met Zürich.
1533 Johannes Calvijn wordt hervormingsgezind en vlucht uit Parijs.
1534 Luther vertaalt het Oude Testament in het Duits. De apocriefe boeken, die wel in de Griekse Septuaginta voorkomen, maar niet in de Hebreeuwse Masoretische teksten, vertaalt hij niet.
Calvijn viert avondmaal met vluchtelingen te Crotelles (nabij Poitiers).
(Act of Supremacy) de Anglicaanse Kerk splitst zich af van de RK kerk, met de Engelse koning Henry VIII aan het hoofd (hij wil scheiden en hertrouwen, maar de Paus verbiedt dat). Sindsdien is de Engelse vorst het hoofd van de Anglicaanse Kerk.
Jan van Leiden pleegt met andere Anabaptisten een machtsgreep in de Duitse stad Munster. Kinderdopers worden de stad uitgejaagd. De stad Munster word verklaard tot het nieuwe Jeruzalem en Van Leiden wordt er profeet en koning. Door deze gewelddadige machtsgreep krijgen de geloofsdopers, die in het algemeen juist vreedzaam zijn, een slechte naam.
1535 De geloofsdoper Jacob van Campen wordt geëxecuteerd in Amsterdam.
De troepen van bisschop Franz nemen de stad Munster in. Zo’n 600 mannen worden afgeslacht.
1536 Terechtstelling van Jan van Leiden. Wegens zijn loze praatjes is naar hem een spreekwoord vernoemd: je ergens met een jantje-van-leiden van afmaken.
1537 Calvijn wordt predikant in Genève.
1538 De Lutherse keurvorst van Hesse dring er in een brief aan de Engelse koning Hendrik VIII op aan om de Anabaptisten te vervolgen.
Calvijn wordt verbannen uit Genève.
1539 De Nederlander Menno Simons laat zich geloofsdopen. De Mennonieten worden later een belangrijke stroming in de meestal vreedzame geloofsdopers.
1541 Calvijn keert terug naar Genève en wordt er opnieuw predikant. Hij stelt de Consistorie (kerkelijke rechtbank) in en 4 ambten: theologische doctoren, predikanten, ouderlingen en diakenen.
1543 Luther schrijft een zeer antisemitisch boek: Von den Juden und ihre Lügen.
1545 In Geneve breekt de pest uit. Meer dan 20 mensen worden op de brandstapel levend verbrand, wegens vermeende hekserij en verspreiding van de pest.
1546 Maarten Luther overlijdt en wordt in de Slotkerk te Wittenberg begraven.
1547 Jacques Gruet wordt in Genève onthoofd wegens atheïsme, opruiing en Godslastering.
1553 Michael Servet in Genève op de brandstapel wegens zijn smadelijke afwijzing van de drie-eenheid. Servert was echter al eerder hierom in de Franse stad Vienne ter dood veroordeeld door de RK. Calvijn probeerde tevergeefs om de brandstapel om te laten zetten in onthoofding.
1553-1558 Maria Tudor (Bloody Mary) koningin van Engeland. Zij wilde de Anglicaanse Kerk terugbrengen bij Rome. Tegenstanders eindigden soms zelfs op de brandstapel.
1559 Calvijn richt in Genève een academie (de huidige Universiteit van Genève) op om predikanten op te leiden.
1564 Calvijn sterft.
Vanuit de Anglicaanse Kerk vormt zich het puritanisme: een opwekkingsbeweging van mensen, die een zuivere kerk en een zuiver leven willen. Zij worden later Puriteinen genoemd. Uit hen zal een kleine groep ontstaan die de geloofsdoop hanteert.
1568-1648 80-jarige oorlog Nederland-Spanje (om godsdienstvrijheid en onafhankelijkheid)
1572 Bartholomeüsnacht: massamoord op 2000 Hugenoten (Franse Calvinisten) in Parijs. In de loop van 1572 worden in Frankrijk 20.000 Hugenoten vermoord. Velen vluchten.
1579 Calvinisten heer en meester in Holland en Zeeland. De Nederduitse Gereformeerde Kerk wordt (tot 1795) de publieke kerk van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
1609 De Engelse predikant John Smyth ontmoet tijdens zijn ballingschap in Amsterdam geloofsdopers. Uit deze ontmoeting komen de eerste Baptisten voort.
1611 De King James Version gereed, de Engelse vertaling in opdracht van Koning James I.
John Smyth gaat in Nederland over tot de Waterland Mennonieten.
1612 Thomas Helwys en enkele andere Baptisten keren van Nederland terug naar Engeland. Daar wordt de eerste Baptistenvergadering in Engeland gehouden. Helwys pleit bij koning James I om vrijheid van godsdienst. Maar de koning laat hem in de gevangenis gooien, waar hij 4 jaar later overlijdt.
1637 De Nederlandse Staten Vertaling gereed, in opdracht van de Staten-Generaal der Verenigde Nederlanden.
1638 Roger Williams sticht in de Amerikaanse stad Providence de eerste Amerikaanse Baptistenkerk.
1675 De Engelse Baptistenpredikant John Bunyan schrijft in de gevangenis het boek The Pilgrim's Progress from This World to That Which Is to Come (Eens Christens reize naar de Eeuwigheid - PDF).
1683 2e Beleg van Wenen door het Ottomaanse Rijk.
±1685 De Puritein Increase Mather komt tot de overtuiging dat de gemeente wordt opgenomen vóór de grote verdrukking plaats zal vinden.
1722 Von Zinzendorf sticht op het landgoed Mittelberthelsdorf de Evangelische Broedergemeente ook wel de Hernhutters genoemd.
1738 Charles en John Wesley komen tot bekering door contacten met Hernhutters.Samen met George Whitefield vormen zij de leiding van het Methodisme, een opwekkingsbeweging vanuit de Anglicaanse Kerk.
1739 Charles Wesley schrijft ter gelegenheid van zijn eerste verjaardag als wedergeboren christen zijn beroemde hyme O For A Thousand Tongues To Sing - (YouTube). Uiteindelijk zal hij met bijna 9000 hymnes een van de bekendste hymne writers worden.
Door de prediking van Jonathan Edwards en George Whitefield in Amerika begint daar de First Great Awakening, een opwekking onder leden van veel verschillende kerken.
1741 Jonathan Edwards veroordeelt de Atlantische slavenhandel.
1772 De Engelse, voormalige slavenhandelaar John Henry Newton schrijft zijn lied Amazing grace.
1776-1783 Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog
1788 De Baptist Morgan Edwards publiceert 44 jaar na zijn ontdekking zijn theologie dat de opname van de gemeente 3,5 jaar vóór de grote verdrukking plaats zal vinden.
1791 De Methodistenkerk scheidt zich af van de Anglicaanse Kerk, de meeste leden wonen nu in de Verenigde Staten.
1808 In de Verenigde Staten treedt de Act Prohibiting Importation of Slaves in werking. Voortaan is het verboden om slaven te importeren in de Verenigde Staten.
1815-1865 Het Réveil, een geestelijke opwekking onder Protestanten in Europa, waarbij ook werd gestreden tegen alcoholisme, armoede en slavernij.
1816 De Nederduitse Gereformeerde Kerk wordt de Nederlandse Hervormde Kerk.
1834 Geloofsdoop van Johann Gerhard Oncken, de oprichter van de Europese Continentale Baptisten beweging.
1838 Afschaffing slavernij in Groot Brittannië.
1855 Onder invloed van het Réveil wordt in Amsterdam Tot Heil des Volks opgericht, een christelijke koepelorganisatie met een missie in evangelisatie, hulpverlening en een profetisch geluid.
1859 Darwin publiceert zijn ideeën in het boek "The origin of species by means of natural selection".
1863 Afschaffing slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden.
1865 Afschaffing slavernij in de Verenigde Staten van Amerika.
±1870 Vrijzinnigheid komt opzetten in sommige Protestante kerken.
1948 Oprichting van de staat Israël en de Wereldraad van Kerken.
1954 De Amerikaanse evangelist Billy Graham houdt voor het eerst een evangelisatie campagne buiten de VS.
1982 Russische vervolgde christenen vragen godsdienstige leiders in de wereld om druk uit te oefenen op de Sovjet-Unie om problemen van de vervolgde religieuze minderheden op te lossen. De Amerikaanse evangelist Billy Graham negeert de vervolging als hij voor het eerst de Sovjet-Unie bezoekt.
2004 In Nederland gaan de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerk en de Evangelisch-Lutherse Kerk samen op in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
2008 De Senegalees Tidiane N'Diaye publiceert zijn boek Le génocide voilé (Frans), Der verschleierte Völkermord (Duits, 2010). Hierin beschrijft hij de islamitische slavenhandel als de langste in de geschiedenis van de mensheid (1300 jaar). Deze eiste veel meer slachtoffers dan de slavenhandel naar Amerika. Vrijwel alle mannelijke slaven werden gecastreerd, 80 % overleefde de ingreep niet.
2010 De Lutherse Kerk biedt haar excuses aan voor de vervolging van de “Anabaptisen”, waaronder de Mennonieten, in de 16e en 17e eeuw.
2016 De Norske Kirke, de lutherse staatskerk van Noorwegen, veroordeelt de anti-joodse erfenis van Maarten Luther.
2017 Het Princeton Theological Seminary komt terug op zijn besluit om de Kuyper Prijs toe te kennen aan Tim Keller, vanwege protesten tegen zijn standpunten dat vrouwen niet in ambten mogen dienen en het huwelijk is voorbehouden aan één man en één vrouw.
Kerk in actie maakt kwetsende reclame voor hun projecten door het verscheuren van een poster, waarop een gezicht van Jezus staat afgebeeld.
2023 De Methodistenkerk verliest 1800 gemeenten wegens verdeeldheid over LHBT-standpunten.
Heksenjacht: de aartsbisschop van Canterbury belooft LGBT-activisten dat hij hun tegenstanders uit de Church of England zal 'uitroeien'.
Het bisdom Coventry van de Kerk van Engeland heeft vorige week aangifte gedaan tegen Sam Margrave, lid van de synode van deze kerk, wegens haatzaaien via Twitter.
Engelse kerk stemt in met zegen voor homoparen.


Klik op Filadelfia om verder te gaan.

^ Top

Terug naar Homepagina